Wat hebben vriendelijke aandacht & 3 potjes gekookte rijst met elkaar gemeen?

Met mindfulness en meditatie oefen je om met vriendelijke, niet-oordelende, aandacht bij je ervaring van het moment te zijn. Maar wat is dat eigenlijk 'vriendelijke aandacht'? Dat kan namelijk ook best een beetje vaag klinken toch?

Ik wil je graag vertellen over een onderzoek met 3 potjes gekookte rijst. Dat gaat als volgt:

  • Gekookte witte rijst wordt verdeeld over drie identieke lege, schone, glazen potjes die voorzien zijn van een deksel. De rijst is eerst goed afgekoeld en de potjes zijn uitgekookt met soda. 
  • Op één van de potjes wordt een papiertje geplakt met daarop liefdevolle woorden, bijvoorbeeld “dank je wel, mooie rijst, ik hou van jou”. Tegen dit potje worden 3 weken lang een aantal keer per dag vriendelijke en liefdevolle woorden gesproken en dit potje krijgt positieve aandacht. 
  • Op het tweede potje wordt een tekst geplakt met alleen maar negatieve en kwetsende woorden, bijvoorbeeld “idioot, stomme rijst, ik haat je”. Dit potje krijgt 3 weken lang alleen maar negatieve aandacht en er worden een aantal keer per dag boze en gemene woorden tegen gesproken. 
  • Op het derde potje rijst wordt niks geschreven, wordt volledig genegeerd en krijgt geen enkele aandacht. Er worden geen positieve en geen negatieve woorden uitgesproken. 

Welk potje met rijst ziet er, denk je, na 3 weken het mooiste uit en welke het vieste?

Het mooiste potje is vaak nog wel te raden: het potje dat aardige en liefdevolle aandacht heeft gekregen. 

Over het potje dat er het meest vies uitziet, wisselen de meningen vooraf nog wel eens: is het de negatieve aandacht of totaal geen aandacht?

Het antwoord is dat het potje dat genegeerd is en totaal geen aandacht heeft gekregen, er het vieste uitziet. Dit potje bevat een nog sterkere vieze geur en was ook nog sterker verkleurd dan het potje dat negatieve aandacht heeft gekregen. Negatieve aandacht is nog steeds een vorm van aandacht. Weliswaar negatief, maar blijkbaar beter en fijner dan genegeerd worden. 

En dat is het effect van aandacht. Dit is precies waar we in de mindfulnesstraining mee oefenen. Allereerst ontdekken waar je aandacht is, dan je aandacht leren richten en dan de kwaliteit van die aandacht vriendelijk laten zijn. Je leert om jezelf net zoals het eerste potje rijst te benaderen: vriendelijk, liefdevol en zorgzaam. 

Kan je dat leren? Ja absoluut. Het effect is in de mindfulnesstraining al vaak na de eerste oefenweek op te merken. Deelnemers zijn na de eerste week vaak verbaasd over 

  1. Dat de aandacht overal en nergens en ongecontroleerd is, en dat het fijn is om te ontdekken dat jij hier toch echt wel wat in te zeggen hebt (You are in charge again).
  2. Dat de aandacht heel vaak oordelend is. Over zichzelf, over anderen, over de ervaringen die het leven brengt. Dat is schrikken voor de meesten. 


Maar het goede nieuws is dat je dit absoluut kunt oefenen en trainen. 

Van een impuls en primaire, automatische reactie ---> Een bewuste, vriendelijke, niet-oordelende respons. 

Sta vandaag anders eens een paar keer stil welke kwaliteit jouw aandacht heeft. Misschien merk je je innerlijke criticus wel op en ben je jezelf onbewust op de kop aan het geven en onnodig aan het veroordelen. Bijvoorbeeld: "Ik kan ook helemaal niks!" Of: "Ik ben een waardeloos mens", of "Ik móet alles weten en kunnen". 

En kijk dan eens of je de aandacht wat vriendelijker kan maken. Door dan bijvoorbeeld vriendelijk te zeggen: "Ik doe mijn best". Of "Ik mag de lat ook wat minder hoog leggen", of "Ik gun mezelf dat ik het even niet weet, en dat is ook oké".   

Door steeds weer bewust te zijn van je aandacht en de kwaliteit van je aandacht, geef je jezelf ook de mogelijkheid om weer vriendelijk, zorgzaam en liefdevol te reageren! 

En dat is dus 'vriendelijke aandacht':-) Succes én veel plezier met het oefenen!